علائم جوش و آکنه
آکنه بیشتر در نوجوانان دیده می شود؛ اما برای مبتلا شدن به این بیماری، سن مطرح نیست. افراد میتوانند در هر سنی آن را تجربه کنند. بر اساس تخمین پزشکان، حدود ۸۰ درصد افراد ۱۱ تا ۳۰ سال به نوعی با آکنه دست و پنجه نرم میکنند. طبق گفتهٔ متخصصان، بیشتر انسانها در مقطعی از زندگی خود، تحت تأثیر این بیماری پوستی قرار میگیرند. علائم آکنه بر اساس شدت بیماری به شکلهای مختلفی بروز پیدا میکند که شایعترین آنها عبارت است از:
- وجود دانههایی ریز و سر سفید با منافذ بسته روی پوست؛
- وجود جوشهای سر سیاه با منافذ باز یا بسته؛
- برجستگیهای کوچک و قرمز روی پوست؛
- جوشهای چرکی و دردناک مداوم؛
- تودههای بزرگ و دردناک زیر پوست؛
- تودههای چرکی و دردناک زیر پوست که در درازمدت و به صورت مداوم ایجاد میشوند.
عوامل تحریک کننده جوش و آکنه
عوامل زیادی وجود دارد که باعث بروز آکنه و یا تشدید این بیماری پوستی میشود. مسلم است که تمام این عوامل برای ایجاد آکنه در یک فرد دست به کار نمیشوند! شما باید بر اساس شرایط زندگی و پیشینهٔ ژنتیکی خود به دنبال عامل ایجاد آکنه در بدنتان باشید. برخی از شایعترین عوامل ایجاد و یا تحریک آکنه عبارتاند از:
- نوسانات سطح هورمون در دوران قاعدگی خانمها؛
- تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی؛
- ژنتیک؛
- استرس مداوم که ترشح هورمون کورتیزول را افزایش میدهد؛
- رطوبت بالای بدن؛
- استفاده از محصولات بهداشتی روغنی و چرب؛
- تغییرات هورمونی در دوران یائسگی؛
- استفاده از داروهایی خاص مانند: لیتیومها، کورتیکواستروئیدها و تستوسترونها؛
- استفاده از برخی غذاها، مانند غذاهای کربوهیدراتدار؛
- برداشتن زخم آکنههای قبلی؛
- آلودگی هوا و شرایط آبوهوایی خاص با رطوبت زیاد؛
- تماس زیاد با چربیهای مختلف؛ مانند نوع شغل و سر و کار داشتن با روغنها؛
- استفاده از لباسها و سرپوشهای چسبنده که باعث تعرق زیاد میشوند؛ مثل کلاههای ایمنی و ورزشی.
انواع جوش و آکنه
آکنهها انواع مختلفی دارند و با توجه به اینکه به کدام علت ایجاد شده باشند، نوع و شکل آنها نیز متفاوت است. برخی از انواع آکنه که بسیار شایع هستند، عبارتاند از:
- جوشهای سر سیاه: برجستگیهایی باز روی پوست هستند که با چربی و سلولهای مرده پر میشوند.
- جوشهای سر سفید: برجستگیهایی بسته روی پوست که از چربی و سلولهای مرده تشکیل میشوند.
- پاپولها: برجستگیهایی کوچک و قرمز که ملتهب هستند.
- آکنهٔ قارچی: برجستگیهایی ملتهب با خارش که از مخمر زیاد در فولیکولهای مو ایجاد میشوند.
- ندولها: جوشهای دردناک و بزرگ که در عمق پوست ایجاد میشوند.
- کیستها: جوشهای چرکی و برجستگیهای بزرگی که باید توسط پزشک تخلیه شوند و در بیشتر مواقع اسکار ایجاد میکنند.
درمان جوش و آکنه
شاید بهترین روش درمان، جلوگیری از ایجاد آکنه باشد! البته این کار برای پوستهایی که مستعد هستند، بسیار دشوار است؛ اما استفاده از برخی محصولات بهداشتی میتواند از شدت آکنهها بکاهد و در موارد بسیاری، مانع ایجاد آنها شود. به عنوان مثال، کرمهای ضد جوش ژوت که برای انواع آکنه مناسب هستند در منافذ پوست نفوذ کرده و آکنهها و جوشهای ایجاد شده را خشک میکنند. همچنین مانع ایجاد آکنههای شدید و بزرگ میشوند.
آکنهها در شکلهای مختلف بروز پیدا میکنند و جنس پوست بر روی انتخاب نوع درمان اثرگذار است؛ برای مثال: ممکن است درمان جوش سرسیاه پوست چرب با درمان همان جوش بر روی پوست خشک متفاوت باشد. همچنین، عواملی مانند سن و شدت بیماری نیز بر روی انتخاب نوع درمان مؤثر است. به طور کلی چند نوع درمان متداول وجود دارد که عبارتاند از:
- تجویز داروهای موضعی مانند: ژلها، داروهای شستوشو، پاککنندهها، آنتیبیوتیکها و لوسیونها
- تجویز داروهای خوراکی مانند: آنتیبیوتیکها، داروهای ضد بارداری (برای خانمها)، ایزوترتینوئینها و…
- لیزر
- لایهبرداری شیمیایی
- انتخاب بهترین محصولات آرایشی و بهداشتی
منابع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/symptoms-causes/syc-20368047
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/12233-acne